Z wielkim smutkiem informujemy o śmierci

Profesora dra hab. Bohdana Dziemidoka

współzałożyciela gdańskiej filozofii

wieloletniego kierownika Instytutu Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa UG

Dziekana Wydziału Nauk Społecznych

Prof. Bohdan Dziemidok był filozofem, etykiem, aksjologiem i teoretykiem sztuki, niezwykle lubianym wykładowcą, który zachęcał do krytycznego myślenia i uczył filozoficznego namysłu także studentów innych kierunków.

Profesor Bohdan Dziemidok urodził się 3 października w 1933 roku w Słonimie jako syn nauczycieli. W 1951 r. z wyróżnieniem zdał maturę̨, co umożliwiło mu wyjazd do Leningradu na studia filozoficzne (1951-1956). Od września 1956 był pracownikiem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Owocem jego pionierskich badań była rozprawa doktorska „Próba skonstruowania teorii komizmu na podstawie teorii w tej dziedzinie” obroniona w 1963 (promotorem był profesor Narcyz Łubnicki). W 1967 r. wydawnictwo „Książka i Wiedza” opublikowało ją w postaci książki O komizmie z ilustracjami Szymona Kobylińskiego. W 1974 r. ukazała się̨ ona w języku rosyjskim (O komiczeskom, Progress, Moskwa), a w 1993 w języku angielskim (The Comical. A Philosophical Analysis, Kluwer Academic Publ., Dordrecht) i do dzisiaj jest cytowana w prestiżowych czasopismach anglosaskich. Po wielu latach (2011) książkę̨ wznowiło gdańskie wydawnictwo słowo/obraz terytoria. Ważnym punktem w biografii Profesora było otrzymanie w 1967 r. stypendium Fundacji Forda i wyjazd na dziewięć́ miesięcy do Stanów Zjednoczonych (University of California w Berkeley i Columbia University w Nowym Jorku). Tam nawiązał wiele naukowych przyjaźni, słuchał wykładów i bliżej poznał Władysława Tatarkiewicza. Ponownie wyjechał w 1978 r. jako visiting professor, tym razem do Temple University w Filadelfii i powrócił także do Berkeley. Owocem przemyśleń́ rozpoczętych w tamtym okresie jest ceniona dzisiaj monografia Profesora, Teoria przeżyć́ i wartości estetycznych w polskiej estetyce dwudziestolecia międzywojennego opublikowana w 1980 roku. Dowodem na promowanie polskiej myśli estetycznej na świecie była także współredagowana z Peterem McCormikiem książka On the Aesthetics of Roman Ingarden. Interpretations and Assessments oraz liczne artykuły w czasopismach takich jak: „Journal of History of Philosophy”, „Philosophical Inquiry”, „Rivista Di Estetica”, „The British Journal of Aesthetics”, „The Journal of Aesthetics and Art Criticism” czy „Free Inquiry”.

Kolejny etap w twórczości Profesora naznaczony był dalszymi naukowymi podróżami po świecie. W 1987 r. przebywał w Oxfordzie i na Uniwersytecie w Chicago, w 1988 na Uniwersytecie w Moskwie, w 1993 na Uniwersytecie Tokijskim, a w 1994 na Wolnym Uniwersytecie Berlińskim. Fascynowały Go dwudziestowieczne anglosaskie teorie wartości i zagadnienia wpływu sztuki na psychikę̨ odbiorców. Polskojęzycznym owocem tych zainteresowań́ była (poza licznymi artykułami i współredagowanymi pracami) książka Sztuka, wartości, emocje (1992). 

O Profesorze Bohdanie Dziemidoku można by wiele jeszcze napisać: wspomnieć o aktywnej pracy w wielu instytucjach naukowych i wydawniczych, o członkostwie w radach naukowych czasopism („Journal of Value Inquiry”, „Philosophical Inquiry”, „Estetyka i Krytyka”, „Studia Estetyczne”), o wyróżnieniach (Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza w kategorii nauk humanistycznych), sukcesach dydaktycznych i urokliwych cechach charakteru, o niemałym poczuciu humoru, które zawsze towarzyszyło Jego publicznym wystąpieniom, a niekiedy pobrzmiewało w pisanych przez Niego tekstach. Humor był nie tylko przedmiotem Jego badań, lecz także był praktykowany przez Profesora w życiu zawodowym i prywatnym. Szczególnie akcentował On humor rozumiany za Tatarkiewiczem jako „zdolność́ nieprzejmowania się̨ niczym, nawet niepowodzeniami i obracania ich w żart” (W. Tatarkiewicz, O szczęściu). Wymaga to umiejętności zachowania dystansu wobec siebie, a z drugiej strony, ratuje przed takimi skrajnościami, jak pesymizm i malkontenctwo lub naiwny optymizm.

Trzeba też pamiętać o pełnionych przezeń funkcjach administracyjnych i kierowniczych. Po przeniesieniu z Lublina, gdzie mieszkał i wykładał (do 1983 r.), do Gdańska pełnił wiele ważnych funkcji: kierownika Zakładu Etyki i Estetyki, dyrektora Instytutu i dziekana Wydziału Nauk Społecznych. Jego wielkim sukcesem było powołanie na Uniwersytecie Gdańskim w roku 1996 samodzielnego kierunku studiów filozoficznych.

Ceremonia pogrzebowa rozpocznie się przez odprowadzenie Zmarłego od bramy do grobu rodzinnego na Cmentarzu Wawrzyszewskim (przy ul. Wólczyńskiej) w Warszawie w dniu 12 sierpnia 2022 r. o godz. 13.15.